Pielęgnacja i codzienna opieka seniorów coraz częściej wiąże się z koniecznością stosowania pieluch jednorazowych. Problemy z nietrzymaniem moczu i kału określa się ogólnym mianem inkontynencji. Zarówno stopień jej nasilenia, jak i przyczyny ją wywołujące są zróżnicowane. Z wiekiem dochodzi do osłabienia silnych mięśni odpowiadających wcześniej za regulację wypróżnień- należą do nich głównie mięśnie dna miednicy. Częstą przyczyną inkontynencji są również udary mózgu, w wyniku których powstają uszkodzenia ośrodka nerwowego odpowiedzialnego za kontrolę zwieraczy. W takim przypadku może stopniowo dojść do wznowienia ich funkcji, ale bywa też, że zmiany są nieodwracalne. Trzecią grupę pacjentów stanowią osoby cierpiące na choroby neurodegeneracyjne- chorobę Parkinsona, Alzheimera oraz zaburzenia psychiczne. Duża część z nich posiada sprawne mechanizmy mięśniowo-nerwowe, nie jest w stanie natomiast świadomie kontrolować procesu wypróżniania i we właściwym momencie udać się do toalety. Wiele osób unieruchomionych w łóżku na skutek urazu, choroby nowotworowej bądź niesprawności ruchowej związanej z wiekiem, zmuszona jest również korzystać z pomocy osób trzecich przy zmianie pampersów i codziennej higienie.
[b]Jak wybrać odpowiednie pieluchy dla osób starszych?[/b]
Na rynku pieluch istnieje szeroki wybór produktów, które dostosowane są do zmieniających się potrzeb pacjenta. Aby dopasować odpowiednie zabezpieczenia dla osoby starszej, warto niejednokrotnie wypróbować kilka rodzajów pieluch, zanim wybierze się te właściwe. Główne różnice polegają na rozmiarze, chłonności oraz kształcie pampersów. Zbyt duży pampers może zsuwać się, nie zapewniać odpowiedniego zabezpieczenia pościeli przed zabrudzeniem oraz powodować dyskomfort u podopiecznego. Zbyt mały z kolei, grozi podrażnieniem skóry, odparzeniami i trudno gojącymi się mikrouszkodzeniami skóry. Właściwa chłonność pieluchy zapewnia mniejszy kontakt naskórka z wilgocią i zanieczyszczeniami.
[img]http://www.opiekunki-forum.pl/obrazy/d2.jpg[/img]
[b]Jak często zmieniać pieluchę?[/b]
Pieluchy i pieluchomajtki należy zmieniać tak często, jak jest to konieczne. O stopniu zawilgocenia można dowiedzieć się z obecnego na powierzchni pieluchy wskaźnika, który pod wpływem wody rozmywa się i blednie. Konieczna jest bezwzględna wymiana pieluchy po każdorazowym oddaniu kału. Zapobiega to maceracji skóry (zjawisko maceracji w małym stopniu można obserwować po długiej kąpieli na opuszkach palców- skóra rozmięka, staje się pomarszczona, blada i gąbczasta) oraz infekcjom bakteryjnym dróg moczowych ( na skutek kontaktu z bakteriami kałowymi).
[b]Jak zmieniać pieluchę?[/b]
Właściwa technika zmiany pieluch u osób starszych jest ważną kwestią nie tylko z punktu widzenia podopiecznego. Również opiekun musi zdawać sobie sprawę, że dobre przygotowanie techniczne zapewnia mu mniejsze obciążenie fizyczne i redukuje ryzyko urazu kręgosłupa podczas codziennej pielęgnacji seniora. Wiele zależy od tego, czy podopieczny jest w stanie pomagać osobie pielęgnującej w procesie zmiany pieluchy. Jeśli jest on na tyle sprawny, by lekko unieść pośladki i oprzeć ciężar ciała na plecach i kończynach dolnych- wymiana pieluchy nie nastręcza z reguły opiekunowi większych trudności. W miarę możliwości należy starać się jak najdłużej utrzymać tę formę współpracy.
O wiele częściej zdarza się jednak, że pacjent nie jest w stanie samodzielnie podnieść się, obrócić lub też nie współpracuje z osobą pielęgnującą. Należy wówczas posunąć się do technik umożliwiających zmianę pozycji osoby leżącej i wymienić pieluchę niejako dwuetapowo. Pierwszy etap to dążenie do umieszczenia pacjenta w pozycji na boku.
Początkowym krokiem musi być zawsze rozpięcie pampersa, którego pacjent już ma na sobie. Następnie zginamy rękę podopiecznego w łokciu, kładziemy ją na klatkę piersiową oraz zginamy przeciwną nogę w stawie kolanowym. Przekładamy chorego na bok, w kierunku zgiętej ręki . Wszystkie manewry wykonujemy delikatnie, ale stanowczym i zdecydowanym ruchem, uważając na głowę chorego. Kiedy podopieczny leży już na boku, wyciągamy zużyty pampers, usuwamy go i czyścimy okolice intymne, dokładnie osuszamy i natłuszczamy wybranym preparatem zapobiegającym odparzeniom. Podkładamy czystą pieluchę i odwracamy chorego na plecy. Aby zapiąć pieluchę konieczne jest ponowne odwrócenie pacjenta na przeciwległy bok. Wykonujemy je używając techniki jak poprzednio. Tym sposobem również osoba o niewielkich możliwościach fizycznych jest w stanie poradzić sobie ze zmianą pampersa oraz nie narażać się na zbytnie przeciążenie mięśniowe.
Na koniec warto wspomnieć o psychicznym aspekcie konieczności stosowania pampersów u osoby starszej. Zazwyczaj przymus korzystania z tego typu środków wywołuje znaczny dyskomfort, zawstydzenie czy wręcz poczucie upokorzenia u osoby chorej. Dobry opiekun nie może pamiętać tylko o stronie technicznej przewijania, musi również zapewnić osobie chorej minimum komfortu psychicznego podczas całej operacji- wyprosić z pokoju zbędne osoby, zadbać o intymność i uszanować godność seniora oraz nie okazywać własnej niechęci do powierzonego zadania.